تا به حال شده وارد خانه‌ی ایرانی بشوید و فرش نبینید؟ فرش یکی از کالاهای ضروری هر خانه‌ایست که باید برای انتخاب و خرید آن وقت کافی گذاشته شود چون در دکوراسیون داخلی خانه تاثیر بسیار زیادی دارد. فرش‌ها عموما به دو دسته‌ی تقسیم می‌شوند: فرش دستباف و فرش ماشینی.
فرش دستباف همانطور که از اسمش پیداست با دست بافته می‌شود و به همین دلیل در دسته کالاهای لاکچری و لوکس قرار می‌گیرد.
چرا فرش دستباف بهتر است؟
نکته‌ی قابل توجه در فرش‌های دستباف که می‌توان به آن اشاره کرد بر اثر پاخوردن، نور و شست‌وشو زیباتر می‌شود و هیچگاه چشم نوازی خود را از دست نمی‌دهد و در صورت استفاده از مواد طبیعی رنگ شده باشد هر چه بیشتر پا بخورد و بماند، ارزش هنری و مالی آن بیشتر می‌شود.
فرش دستباف در تابستان خنک و در زمستان گرم است که دلیل آن استفاده از الیاف طبیعی در بافت این فرش است. در صورت استفاده از الیاف مصنوعی برای کودکان و یا افراد مبتلا به بیماری‌های آسم و الرژی، حساسیت‌زا و مضر هستند.
چطور کیفیت فرش دستباف را تشخیص بدهم؟
مهم‌ترین نکته هنگام خرید فرش، تشخیص کیفیت آن است. در ادامه راهکارهایی را برای تشخیص کیفیت فرش دستباف معرفی می‌کنیم و به ایراداتی که ممکن است در یک فرش دستباف وجود داشته باشد می‌پردازیم.
ثبات رنگ فرش
رنگ فرش در جهت خواب آن تیره‌تر از رنگ فرش در خلاف جهت خواب آن به نظر می‌رسد بنابراین باید آن را در زوایای مختلف بررسی کرد. به رنگ فرش دقت کنید تا به اندازه ی کافی غنی و کامل باشد و قسمت انتهایی پرز با رنگ سطح فرش اختلاف نداشته باشد؛ چنین اختلاف رنگی نشان می‌دهد که فرش با رنگ‌های جوهری رنگ شده است.
نکته: با مالیدن یک تکه پارچه‌ی مرطوب روی قسمت‌های مشکوک به رنگ‌دار بودن میتوانید از ثابت بودن رنگ‌های فرش اطمینان حاصل کنید.
بررسی کیفیت پرزهای فرش
پرز فرش باید بادوام، درخشان و انعطاف‌پذیر باشد. فرش‌هایی که پرز آن‌ها نرم است، نسبت به فرش‌هایی با پرز ضخیم، دوام کمتر و تمایل بیشتری به جذب گرد و خاک دارند. پرزهای نرم همچنین به خوبی پرزهای خشن تمیز نمی‌شوند.
بررسی پشت فرش از نظر تراکم، کوبیدگی پودها و یکنواختی طرح
مهم‌ترین عاملی که در انتخاب فرش دستباف باید به آن توجه کنید بافت فرش است. برای اطمینان از کیفیت بافت بهتر است پشت فرش را بررسی کنید. با مطالعه کردن پشت فرش نکته‌هایی مثل تعداد گره‌ها، نحوه‌ی تراکم، کوبیدگی پودها و یکنواختی طرح را بهتر متوجه می‌شوید.
چطور تعداد گره‌های فرش را بشماریم؟
شمارش دقیق گره‌ها در واحد سطح را به کمک ذره‌بینی می‌توان انجام داد که به یک قاب مدرج به واحدهای اندازه‌گیری (سانتی‌متر یا اینچ) متصل شده است. با این وسیله تعداد گره‌ها را در عرض و طول یک قاب جداگانه از فرش می‌شمارند و در یکدیگر ضرب می‌کنند تا تعداد گره‌های موجود در یک واحد از سطح فرش به دست آید.
در شمارش گره‌ها باید خیلی دقت کرد، چون اختلاف شمارش حتی یک یا دو گره، نتیجه‌ی محاسبه‌ی کلی را خراب می‌کند. برای صحت محاسبه بهتر است شمارش گره‌ها را در چند نقطه‌ی مختلف فرش انجام و میانگین آن‌ها را ملاک محاسبه قرار داد.
نکته: تراکم قسمت‌های پایین فرش معمولاً بیشتر از قسمت‌های بالایی آن است.
در مورد بافت فرش توجه داشته باشید که پود فرش‌های یک پوده هیچگاه به چشم نمی‌خورد و تنها در فرش‌های دو پوده و بیشتر است که بعضا در پشت فرش امتداد پودها دیده می‌شوند. همچنین وقتی ردیف‌های بافته شده بهتر کوبیده شده باشند، پودها کمتر دیده می‌شوند.
بررسی فرش از لحاظ طرح و اندازه
برای خرید فرش باید به اندازه‌های آن توجه کنید. چند سانتی‌متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمت‌های بالا و پایین طبیعی است و اصولاً از ویژگی‌های فرش دستباف به شمار می‌رود، پس می‌توان از آن چشم‌پوشی کرد؛ ولی اختلاف اندازه‌ی بیشتر از این، به‌خصوص در قالیچه‌های کوچک، عیب فرش به شمار می‌رود.
با تا کردن فرش از وسط و روی هم قرار دادن بالا و پایین آن می‌توان تقارن طرح را نسبت به محورهایی که از مرکز فرش می‌گذرند، تشخیص داد. با متر یا خط‌کش مدرج هم میتوانید فاصله‌ی نقاط مختلف فرش را نسبت به هم بسنجید.
اگر فاصله‌ی لبه‌های بالا و پایین قالی تا وسط ترنج، بیش از ۳ سانتی‌متر با هم تفاوت داشته باشد، از ارزش و قیمت قالی کم می‌شود.
به تقارن رنگ در اشکال بافته شده در فرش هم توجه کنید. علاوه بر این، دقت کنید موتیف‌ها و اشکال طرح در متن فرش ناتمام گذاشته نشده باشند. هر خط و شاخه‌ای باید شکل و امتداد طبیعی خود را داشته باشد و ناگهان در میان طرح قطع و ناپدید نشده باشد.
بررسی فرش از لحاظ پوسیدگی و رفو شدگی
برای این کار کافی است پشت فرش را با دقت بررسی کنید. قسمت‌هایی را که بافت ناجور داشته یا احتمالا پوسیده یا رفو شده باشند از پشت فرش بهتر می‌توان تشخیص داد.
قسمت‌های رفو شده معمولا زبرتر و محکم‌تر از دیگر نقاط فرش است و با کمی دقت میتوانید علائم سوزن خوردگی را در آن‌ها ببینید. علاوه بر این، با تا کردن فرش در سمت‌های مشکوک به پوسیدگی، صدای خفیف و مخصوص شکستگی شنیده خواهد شد.
در زمان بررسی پرزهای فرش توجه داشته باشید ارتفاع پرز معیار ظرافت فرش نیست. برای کنترل کیفیت پرزهای فرش و چگونگی پرداخت آن‌ها باید پرزها را با دست مالش بدهید. ارتفاع پرزها باید در قسمت‌های مختلف یک اندازه و سطح فرش بدون هر گونه موج باشد.
علاوه بر پرداخت ناجور و نامنظم، شست‌وشوی خشن الیاف فرش هم می‌تواند یکی از دلایل نامنظم بودن پرزها باشد.
راهنمای خرید فرش دستباف برای طراحی دکوراسیون
رعایت برخی اصول در رابطه با انتخاب فرش و دکوراسیون، علاوه بر این که نشانگر ذوق و سلیقه‌ی شما است در دوام و پاکیزگی و نمود هرچه بیشتر فرش هم تاثیر دارد. برای دکوراسیون بهتر، علاوه بر رنگ، باید به بافت، اندازه و طرح فرش توجه کنید.
بافت
فرش‌های کم‌دوام، ظریف، ابریشمی، قدیمی، عتیقه یا زمینه روشن را نباید در اتاق نشیمن، نهارخوری و اتاق‌های کودکان قرار داد. محل مناسب برای اینگونه فرش‌ها اتاق پذیرایی، اتاق خواب، کتابخانه و به طور کلی مکان‌های کم رفت و آمد است.
اندازه
فرش اتاق نهارخوری باید به اندازه‌ای باشد که پایه‌های صندلی‌های مستقر در اطراف میز نهارخوری کاملا روی آن قرار گیرد. به عبارتی دیگر فرش باید از هر طرف حداقل ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر بزرگ‌تر از میز نهارخوری باشد.
در سالن‌های پذیرایی فرش مقابل مبل‌ها و کاناپه را به‌اندازه‌ای انتخاب می‌کنند که ضمن پوشش مساحت مورد نظر مقداری از سطح آن هم زیر پایه‌های مبل‌ها و کاناپه قرار گیرد. بهتر است مقابل کاناپه و مبل‌ها را با یک جفت قالیچه فرش نکنید، چون از نظر زیبایی تاثیر نامطلوب و ناخوشایندی دارد.
در سوی مقابل، به‌جای فرش کردن اتاق خواب با یک تخته فرش بزرگ که به‌اجبار قسمت‌هایی از آن زیر تخت خواب می‌رود، بهتر است از چند تخته قالیچه‌ی کوچک و پاتختی، ترجیحا در رنگ‌های روشن استفاده کنید.
طرح
در خرید فرش دستباف برای مکان‌های مختلف، طرح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
به عنوان یک اصل کلی، برای منازل و محل‌هایی که با مبلمان استیل (برای مثال مبلمان چوبی و منبت‌کاری شده) تزئین شده باشند، طرح‌های گل‌دار و فرش‌هایی با طرح‌های هندسی مناسب است.
در آپارتمان‌ها و ساختمان‌هایی که مبلمان آن‌ها از نوع مدرن است فرش‌هایی با طرح‌های هندسی و شاخه شکسته جلوه و زیبایی بیشتری دارند.
فرش‌های ترنج‌دار در سالن‌های پذیرایی و محل‌هایی که نقش ترنج آن‌ها کاملا در معرض دید باشد و قالی‌های با نقش سرتاسری یا افشان در سالن‌های ناهارخوری، پذیرایی، نشیمن و کتابخانه منظره‌ی بهتری دارند.
• سخن آخر
برای چنین خریدی باید اطلاعات کافی داشت و اگر همچنان فکر می‌کنید نمیتوانید کیفیت فرش را تضمین کنید یا نمیدانید چه فرشی برای شما مناسب تر هست میتوانید با مراجع به سرای فرش دستباف در سرای ایرانی از کارشناسان کمک بخواهید تا بتوانید بهترین و مناسب ترین فرش را خریداری کنید.
به نظر شما زمان خرید فرش دستباف به چه نکات دیگری باید توجه کرد؟ نظرات خود را بنویسید.
